مدل سازی عددی شار گرمایی در خلیج عمان

بودجه گرمایی یکی از موارد مهم مطالعه فیزیک دریاها و اقیانوس هاست که به علت تاثیر آن بر عوامل زیست محیطی و تراز سطح آب دریا، بررسی این موضوع اهمیت اساسی دارد. با عنایت به موقعیت سوق الجیشی خلیج عمان، محاسبه بودجه گرمایی در این تحقیق مورد مطالعه قرار گرفته است. منطقه مورد مطالعه در محدوده56 تا 61 درجه شرقی و22 تا 27 درجه شمالی قرار دارد که تاثیر مرزهای باز خلیج فارس و اقیانوس هند در نظر گرفته شده است. با مطالعه عوامل مختلف موثر بر بودجه گرمایی از قبیل زاویه تابش خورشید، ابرناکی آسمان، سپیدایی سطح آب، رطوبت نسبی هوا، تابش خورشید با طول موج کوتاه و طول موج بلند، انتقال گرمای محسوس، انتقال گرمای نهان تبخیر، انتقال گرما توسط جریان های اقیانوسی و بارش و وزش باد، شار گرمایی در این خلیج بر اساس داده های سازمان جهانی noaa، با استفاده از مدل هیدرودینامیکی کوهرنس با تفکیک افقی 6600 متر در جهت x و 7042 متر در جهت y و 5 تراز قائم سیگما محاسبه گردید. نتایج حاصل نشان می دهد که در خلیج عمان میانگین سالانه شار تابش طول موج کوتاه و بلند به ترتیب برابر 211 و 53- وات بر متر مربع و میانگین سالانه شار گرمایی محسوس و نهان نیز به ترتیب برابر 3/0- و 98- وات بر متر مربع است. با در نظر گرفتن شارهای گرمایی ذکر شده، میانگین سالانه شار بودجه گرمایی خالص در خلیج عمان برابر 59 وات بر متر مربع است. برای حصول توازن گرمایی لازم است همین مقدار شار گرمایی توسط تبادل آب بین خلیج عمان و خلیج فارس و اقیانوس هند، از خلیج عمان خارج شود. پس از اجرای مدل و کسب نتایج حاصل جهت کنترل صحت نتایج به دست آمده، آنها را با نتایج کارهای انجام شده توسط احمد و سلطان(1993) که تنها مطالعه میدانی در محدوده ای از خلیج عمان است، مقایسه کردیم. مقایسه خروجی های مدل برای شار گرمایی با نتایج کارهای میدانی نشان می دهد که مدل به خوبی قادر به محاسبه و پیش بینی شار گرمایی و الگوی مکانی و زمانی آن، برای منطقه مورد مطالعه می باشد. کلید واژه: بودجه گرمایی؛ خلیج عمان؛ کوهرنس؛ مدل سازی عددی